Rozporządzenia

W myśl art. 189 ust. 2 traktatu rzymskiego z 1957 r. rozporządzenia mają charakter powszechnie obowiązujący oraz zasięg i zastosowanie ogólne. Oznacza to, iż rozporządzenie wywołuje bezpośredni skutek prawny w stosunku do wszystkich abstrakcyjnie ujętych kategorii osób, których dotyczy określona w danym akcie prawnym sytuacja.

Rozporządzenie obowiązuje w całości i jest stosowane bezpośrednio do wszystkich organów i instytucji UE oraz w każdym państwie członkowskim. Stąd też rozporządzenie automatycznie staje się prawem wewnętrznym w każdym państwie członkowskim bez potrzeby stosowania odpowiednich (dodatkowych) procedur wdrażających. Oznacza to, iż nie wymagają one transformacji w narodowe systemy prawne lub też uznania przez władze krajowe i bezpośrednio obowiązują państwa członkowskie, ich organy, instytucje, sądy, osoby prawne a także obywateli – tak samo jak ich prawo krajowe. W tej sytuacji wszystkie podmioty mają prawo powoływania się na odpowiednie przepisy rozporządzeń UE przed sądami państwowymi w celu zaniechania stosowania przepisów prawa wewnętrznego, które są sprzeczne z prawem unijnym.

Rozporządzenie należy do najważniejszych źródeł w wewnętrznym systemie prawnym państw członkowskich Unii i znajduje swoje umocowanie i Prawo Unii Europejskiej składa się przede wszystkim z dwóch grup norm prawnych, tj. prawa pierwotnego (traktatowego lub statutowego) i prawa wtórnego (instytucjonalnego), tj. norm uchwalanych przez główne organy UE oraz postanowień umów międzynarodowych zawieranych przez państwa członkowskie Unii między sobą, z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi, a także zasad wypracowanych w drodze orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji (np. zasady jednakowego traktowania, zakazu dyskryminacji i pewności prawnej). Stąd też całokształt prawa unijnego określa się często pojęciem „acquis communautaire”, na które składają się porządek prawny i zasady prawne oraz orzecznictwo sądowe UE. Wyrażenie to jest powszechnie używane dla określenia dotychczasowego dorobku prawnego Wspólnoty Europejskiej (UE).

Pierwotnym źródłem prawa {primary law) we Wspólnotach Europejskich (WE) i Unii Europejskiej (UE) są akty normatywne współtworzone przez państwa członkowskie, a mianowicie: trzy traktaty założycielskie, a także traktaty je uzupełniające i zmieniające (modyfikujące), jak układ o połączeniu (fuzji) organów wspólnotowych z 1965 r., Jednolity Akt Europejski z 1986 r., którego myślą przewodnią było stworzenie unii ekonomicznej i monetarnej lub traktat o powołaniu Unii Europejskiej z Maastricht z 1992 r. wraz z załączonymi do nich, w późniejszym okresie funkcjonowania aneksami, załącznikami i protokołami! W szczególności dotyczą one kompetencyjnych uprawnień legislacyjnych i administracyjnych głównych organów unijnych oraz warunków przyjęcia nowych państw członkowskich do Unii Europejskiej.