Przedstawienie genezy tego prawa rozpoczyna się zazwyczaj od narodzin prawa handlowego. W średniowieczu, w ramach prawa cywilnego, nastąpiło wyodrębnienie wyspecjalizowanych norm prawnych wywodzących się z prawa kupieckiego (lex mercantoria). Czołową postacią zaczął się stawać mercante, kupiec bogacący się na handlu, zwłaszcza zagranicznym, nie stroniący od ryzykownych operacji bankowych. To włoskie słowo mercante weszło do historii myśli ekonomicznej Europy, gdzie służyło jako określenie – jeszcze niezbyt spójnego – systemu polityki gospodarczej państw w XVI i XVII wieku. Wyodrębnienie to znalazło później swój wyraz w postaci odrębnych od kodeksów cywilnych – kodeksach handlowych. (Bliżej na ten temat zob. R. Szramkiewicz: Histoire du droit des affaires. Paryż 1989).
W literaturze prawniczej spotyka się także pogląd, iż genezę publicznego prawa gospodarczego należy wywodzić od edyktu z 1774 r. wydanego przez generalnego kontrolera finansów Francji A. R. Turgot, który proklamował wolność handlu i rękodzieła. Co prawda Rewolucja Francuska z 1789 r. wywarła również duży wpływ na rozwój tej idei, jednakże sama zasada wolności gospodarczej została dopiero ujęta w dekrecie Allarda z 1791 r. Dotychczasowe w tym zakresie ograniczenia szły w kierunku uzależnienia możliwości rozwijania poszczególnych rodzajów działalności gospodarczej od uzyskania koncesji i spełnienia określonych warunków oraz od poddania ich szczegółowej kontroli państwa.
Można zatem stwierdzić, iż geneza publicznego prawa gospodarczego (handlowego) sięga czasów bardziej odległych, niż powstanie doktryny interwencjonizmu państwowego w gospodarce.