Interesy społeczeństwa, poszczególnych grup społecznych i obywateli leżą u podstaw tworzenia w państwie wielu systemów normatywnych oraz standardów i wzorów zachowań. Prawo nie jest jedynym społecznie wykorzystywanym regulatorem zachowań ludzkich ani też wyłącznym zespołem norm społecznych.
Obok, a niekiedy zamiast prawa, istnieją normy: moralne, obyczajowe, religijne (wewnątrzkościelne, ujęte np. w kodeksie prawa kanonicznego), statutowe (organizacji społecznych i środowisk) oraz organizacji niepaństwowych (partii politycznych, związków zawodowych, spółek).
Wymienione systemy regulują różne sfery życia społecznego. Wszystkie one zaś łącznie tworzą jeden, zwarty system kontroli społecznej, bowiem sprawne działanie państwa jest niezbędnym warunkiem dalszego rozwoju społeczeństwa.
Prawo jest więc jednym z wielu czynników normatywnych osiągania i utrzymywania ładu społecznego w państwie. Jest ono wytworem danego społeczeństwa, tworzy podstawowy rodzaj więzi społecznej i jest najdonioślejszym środkiem komunikowania się ludzi zamieszkujących dane terytorium.
Uregulowanie określonych stosunków społecznych przez prawo nadaje im szczególny charakter, bowiem pojęcie prawa odnosi się do całego porządku prawnego w państwie, tworzonego i sankcjonowanego w sposób zinstytucjonalizowany. Podkreśla się, iż tylko prawo ma charakter normatywny, tj. zawiera normy prawne (reguły, zasady) postępowania ludzi w ich wzajemnych stosunkach społecznych. Oznacza to, iż pewne wzory zachowań uznaje ono za obowiązujące i dyscyplinujące do określonego sposobu postępowania. Normatywny charakter prawa polega więc na tym, że reguluje ono nie to „jak jest”, ale „jak być powinno”.