Kilka wyroków NSA

Kilka wyroków NSA dotyczyło tej samej sprawy, związanej z kształtem i sposobem wprowadzenia w życie art. 30 Karty nauczyciela dotyczącej wynagrodzenia nauczycieli. Ust. 6 art. 30 Kn. upoważnił organy samorządu terytorialnego do ustalania w drodze regulaminu szczegółowych zasad obliczania i przyznawania dodatków oraz innych składników wynagrodzenia nauczycieli. Twórcy Karty nie przesądzili jednak, czym jest regulamin wydany na tej podstawie. W praktyce pojawiły się dwa rozwiązania: jedno uznaje go za regulamin wynagradzania w rozumieniu kodeksu pracy, drugie traktuje jako akt prawa miejscowego wydany w formie uchwały. Precedensowy był wyrok NSA z 2 lutego 2001 r. dotyczący legalności rozstrzygnięcia nadzorczego, w którym wojewoda unieważnił uchwałę rady gminy w sprawie uchwalenia regulaminu wynagradzania nauczycieli, ponieważ nie był on uzgodniony ze związkami zawodowymi. W ocenie wojewody regulamin wydawany na podstawie art. 30 ust. 6 Kn. jest tożsamy z regulami-nem wynagradzania występującym w kodeksie pracy (art. 772 kp.), a więc wymaga uzgodnienia ze związkami zawodowymi. NSA przyznał rację wojewodzie i stwierdził, że pracodawcą nauczycieli jest gmina, ponieważ tylko ona może określać zasady wynagradzania. Art. 30 ust. 6 Kn. na organa gminy przerzuca obowiązek pracodawcy określony w art. 772 § 4, tj. uzgodnienie regulaminu ze związkiem zawodowym. Gmina musi uzgadniać, a nie konsultować treść regulaminu ze związkami, ponieważ jest on odpowiednikiem zakładowego systemu wynagradzania. NSA pięciokrotnie zajmował się tą sprawą. W czterech przypadkach uznał gminę za pracodawcę, podkreślając, że regulamin, który uchwala gmina, pokiywa się z regulaminem wynagradzania w zakładach pracy, a nauczyciele nie mogą być w gorszej sytuacji niż pozostałe grupy zawodowe.

Jednym orzeczeniem NSA w sprawie Dobrego Miasta sąd unieważnił rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody. Uznał, że jeżeli regulamin jest uchwałą gminy, wystarczy tylko opinia związku, a gmina realizuje zadania własne i nie ma obowiązku ich uzgadniania ze związkami zawodowymi. To, czy gminy mają zasięgać opinii związków czy uzgadniać z nimi regulaminy, ma dla nich istotne znaczenie, a brak środków finansowych prowadzi do wyraźnych konfliktów środowiskowych.