Zgodnie z art. 189 ust. 5 traktatu o utworzeniu WE zalecenia i opinie z zasady nie mają mocy wiążącej, stąd też nie jest potrzebna traktatowa specjalna klauzula kompetencyjna do ich formułowania.
Zasadniczą różnicą między tymi niewładczymi oświadczeniami woli a wymienionymi powyżej pozostałymi źródłami powszechnie obowiązującego prawa w UE brak jest normatywnego charakteru zaleceń i opinii. skuteczność i jest właściwe z punktu widzenia celu, który dyrektywa ta wprowadza.
Państwa członkowskie UE nie mają więc możliwości nie zastosowania się do postanowień dyrektywy, jak również do wyznaczonych w niej terminów na jej włączenie do krajowego systemu prawnego i wejścia w życie. Zdaniem Trybunału Sprawiedliwości państwo członkowskie UE, które nie wydało przepisów wykonawczych – w określonym w dyrektywie terminie lub zrobiło to w sposób niewłaściwy, przez co zaniedbało swoje obowiązki – nie może powoływać się na jej postanowienia wobec podmiotów indywidualnych. (Zob. Zbiór Orzeczeń TS z 1982 r., nr 22). Osoba fizyczna, która poniosła z tego powodu szkodę, może wnieść skargę do Trybunału Sprawiedliwości przeciwko danemu państwu członkowskiemu w celu uzyskania odszkodowania. Tym sposobem Trybunał Sprawiedliwości zapobiegł sytuacjom, w których państwa członkowskie chciałyby czerpać korzyści z zaniedbań we wprowadzaniu prawa unijnego.
Dyrektywy, podobnie jak rozporządzenia, są wydawane przez Parlament Europejski wraz z Radą, Radę oraz Komisję. Po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich wchodzą w życie z dniem, który same określiły lub 20 dni po dacie ich publikacji.