W pozwie

Naszą wędrówkę przez orzeczenia rozpoczniemy od Trybunału Konstytucyjnego. Jego wyroki dotykają spraw najistotniejszych, zgodności stanowionego prawa z Konstytucją. Mająwpływ na kształt decyzji administracyjnych podejmowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego. A te decyzje mogą mieć istotne znaczenie dla społeczności lokalnej, którą w wyniku działań tegoż organu pozbawia się szkoły (przedszkola) wywołując protesty, często uzasadnione, rodziców i uczniów. Dwie gminy (Radomin i Olszanka) wystąpiły do TK z wnioskiem

uznanie za niezgodne z Konstytucją zapisów art. 59 ust. 2 Ustawy o systemie oświaty. W pozwie zarzuciły, że zawarty tam zapis uznający, że szkoły mogą być zlikwidowane po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty narusza zasady samodzielności samorządu terytorialnego oraz demokratycznego państwa prawnego (art. 2, art. 16 i art. 166 ust. 1 Konstytucji RP). W czasie rozprawy rzecznik gmin, uznając prawo kuratora do wydawania opinii w sprawach likwidacji szkół przez samorząd terytorialny, wskazywał na rzekome braki w Ustawie o systemie oświaty przesłanek, którymi powinien się kierować kurator przy wydawaniu opinii. Zapobiec dowolności działań kuratora miałby ustawowy zestaw warunków określających, kiedy kurator musi wyrazić zgodę na likwidację placówki. Przedstawiciele sejmu, prokuratora generalnego oraz Ministra Edukacji Narodowej